Wetenschap

Beweging is belangrijk voor iedereen. Ook voor patiënten in het ziekenhuis en revalidanten op de revalidatieafdeling. Maar op dit moment is bewegen tijdens opname totaal niet aantrekkelijk. De gangen zijn saai en er is weinig te beleven op de afdeling. Daarnaast zijn patiënten vaak het vertrouwen in hun lichaam kwijt of weten zij niet altijd dat bewegen bijdraagt aan een sneller herstel.

Weinig bewegen heeft negatieve gevolgen voor de spierkracht, waardoor zij ook in het dagelijks leven thuis minder kunnen functioneren. De kans op complicaties neemt toe, waardoor de kans toeneemt op een uitplaatsing naar een zorginstelling. Ook het verblijf in het ziekenhuis of revalidatiecentrum duurt langer, waardoor er een vicieuze cirkel ontstaat.

”Je gaat in het ziekenhuis achteruit terwijl je er eigenlijk beter moet worden.”

Patiënt E

Afdeling longziekten, UMC Utrecht

In het ziekenhuis wordt hierdoor, overdag, 60% van de tijd doorgebracht in bed. Echter door implementatie van meer bewegen leveren patiënten minder fysieke functie in en vermindert het aantal complicaties. Ook zorgt meer bewegen voor een verkorting van de opnameduur van 5 tot 14%. Dat is fysieke winst voor de patiënt, en financiële winst voor het ziekenhuis.

Ook in de revalidatiecentra liggen patiënten buiten de therapie om veel op bed of zitten ze in hun stoel en bewegen weinig. Zij ontvangen gemiddeld maar 22 tot 60 minuten training per dag. Bekend is dat als zij intensieve revalidatie aangeboden krijgen (70 minuten meer trainen per dag in de eerste zes maanden) dit tot betere resultaten leidt tijdens dagelijkse activiteiten.

Extended reality (XR) gaming heeft aan populariteit gewonnen in de revalidatiesector. Verschillende studies laten de voordelen van XR gaming zien. De meeste XR-games worden echter op een scherm gespeeld of belemmeren het zicht van de speler op hun omgeving waardoor bewegen in de vrije ruimte niet mogelijk is. Door het spel te integreren in de omgeving van de speler, ontstaat er een mixed reality (MR) omgeving. Door te gamen in MR wordt er meer bewogen en blijven de aangeleerde motorische principes langer en op een hoger niveau aanwezig in vergelijking met reguliere fysiotherapie.

De MR games van HoloMoves richten zich op meer en leuker bewegen in de vrije ruimte. En pakken daarnaast specifieke therapiedoelen aan zoals: het bereik van de  schouder- en elleboogbeweging, bewegen in de vrije ruimte en het stimuleren van arm-handfunctie op tafel. Door te bewegen in MR wordt er op verschillende manieren geleerd (differentieel en impliciet) en feedback (knowledge of results) aangeboden. Hierdoor blijven de geoefende therapiedoelen meer aanwezig en op een hoger niveau. Dit zorgt voor meer bewegen en een hogere mate van zelfstandigheid in de thuissituatie na ontslag.

“Het is een leuke manier om mijn arm te kunnen oefenen.” ” Ik heb het tijdens de HandArmGroep uitgeprobeerd en kon het in de avond met de verpleegkundige nog een keer spelen.”

Revalidant F

Revalidatie, De Hoogstraat

De HoloMoves exergames zijn nog niet wetenschappelijk onderzocht. We weten wel dat intensievere revalidatie behaald wordt met behulp van virtual reality (VR) game. De verwachting is dat dit met MR nog beter zal gaan, als gevolg van de integratie in de eigen omgeving.

Naast voldoende bewegen, is het van belang dat een patiënt voldoende kennis heeft over zijn/haar aandoening en waarom bewegen van belang is. Er is niet voldoende tijd en middelen om de patiënt goed mee te krijgen in de kennis over complexe gevolgen van hun aandoening.

In een gesprek met de zorgverlener wordt namelijk maar 20-60% onthouden. Het is van belang dat een patiënt de informatie nogmaals op zijn eigen tempo tot zich kan nemen. Hierdoor vergroot de patient empowerment, waardoor hij/zij meer inzet zal tonen voor zijn/haar herstel.

Referenties
  • Kortebein P, Ferrando A, Lombeida J et al. Effect of 10 days of bed rest on skeletal muscle in healthy older adults. JAMA 2007;297:1772-4.
  • Covinsky KE, Pierluissi E, Johnston CB. Hospitalization-associated disability: “She was probably able to ambulate, but I’m not sure”. JAMA 2011;306:1782-93.
  • Hoyer EH, Friedman M, Lavezza A et al. Promoting mobility and reducing length of stay in hospitalized general medicine patients: A quality-improvement project. J.Hosp.Med. 2016;11:341-7.
  • Van Delft L, Bor P, Valkenet K, Slooter A, Veenhof C. The Effectiveness of Hospital in Motion, a Multidimensional Implementation Project to Improve Patients’ Movement Behavior During Hospitalization. Phys Ther. 2020 Sep 11:pzaa160. doi: 10.1093/ptj/pzaa160. Epub ahead of print. PMID: 32915985.
  • Kessels, R. P. (2003). Patients’ memory for medical information. Journal of the Royal Society of Medicine, 96(5), 219-222.
  • Maier, M., Ballester, B. R., & Verschure, P. F. (2019). Principles of neurorehabilitation after stroke based on motor learning and brain plasticity mechanisms. Frontiers in systems neuroscience, 13, 74.Effectiveness of Augmented Reality in Stroke Rehabilitation: A Meta-Analysis, Huu Lam Phan
  • Pillai, A., Sunny, M. S. H., Shahria, M. T., Banik, N., & Rahman, M. H. (2022). Gamification of Upper Limb Rehabilitation in Mixed-Reality Environment. Applied Sciences, 12(23), 12260.
  • Leong, S. C., Tang, Y. M., Toh, F. M., & Fong, K. N. (2022). Examining the effectiveness of virtual, augmented, and mixed reality (VAMR) therapy for upper limb recovery and activities of daily living in stroke patients: a systematic review and meta-analysis. Journal of neuroengineering and rehabilitation, 19(1), 1-20.
  • Chang, H., Song, Y., & Cen, X. (2022). Effectiveness of Augmented Reality for Lower Limb Rehabilitation: A Systematic Review. Applied Bionics and Biomechanics, 2022.
  • Gil, M. J. V., Gonzalez-Medina, G., Lucena-Anton, D., Perez-Cabezas, V., Ruiz-Molinero, M. D. C., & Martín-Valero, R. (2021). Augmented reality in physical therapy: systematic review and meta-analysis. JMIR Serious Games, 9(4), e30985.